Cicero

Cicero

Anthony Everitt - Cicero

Eigenlijk houd ik helemaal niet van biografieën, en lees ik er maar zelden een. Voor Cicero wilde ik een uitzondering maken om een aantal redenen:
- mijn website is tenslotte niet voor niets naar hem vernoemd;
- zijn tijdvak – het Romeinse rijk in de eerste eeuw v. C. – vind ik interessant vanwege de turbulente ontwikkelingen die daarin plaatsvonden. En daarin heeft Cicero een hoofdrol gespeeld;
- onlangs vond ik op een vlooienmarkt een ‘levensgrote’ buste van Cicero die ik, na aanvankelijke twijfel, voor een alleszins redelijke prijs heb kunnen kopen en die nu onze woonkamer siert als een soort mascotte van mijn site.

Daarom vond ik het tijd worden om eens serieus op zoek te gaan naar de man achter de (site-)naam. Over het boek:

“De beroemde Romeinse staatsman en redenaar Marcus Tullius Cicero (106-43 v. Chr.) is het onderwerp van deze geromantiseerde biografie door de Engelse hoogleraar kunst- en cultuurbeleid Anthony Everitt. Het boek komt voort uit een gevoel van bewondering voor Cicero's redenaarskunst en staatsmanschap. De auteur poogt dan ook hem te rehabiliteren en te verdedigen tegen kritiek van eerdere historici en biografen. In dit dikke boek wordt Cicero's leven beschreven aan de hand van zijn eigen geschriften en geplaatst in de woelige geschiedenis van zijn tijd. De schrijfstijl houdt het midden tussen een biografie en een historische roman, enerzijds met distantie over de geschiedenis van Cicero's tijd, anderzijds met veel inlevingsvermogen in de gevoelens en gedachten van de hoofdpersoon. Het resultaat is een vlot en spannend boek, dat zowel in grote lijnen de geschiedenis van de late republiek en vroege keizertijd weergeeft als een eigen visie biedt op Cicero. Gemakkelijk leesbaar voor een groter publiek. Met enkele illustraties in zwart-wit, een bronnenopgave en register.” (NBD|Biblion recensie)

Veel meer heb ik hier niet aan toe te voegen. Het is inderdaad een informatieve en uiterst prettig leesbare biografie van Cicero. En – een beetje wrang wellicht, maar toch ook wel leuk – ik heb zoals gezegd sinds kort het hoofd van Cicero in mijn woonkamer staan. Dan is het de moeite waard om te lezen hoe die kop van zijn romp is losgeraakt. Welnu, de biografie eindigt (uiteraard?) zo ongeveer met de dood van Cicero, die door Marcus Antonius op de zwarte lijst is gezet vanwege zijn ‘filippica’s’ tegen Antonius, en die (Cicero) op de vlucht wordt ingehaald door soldaten:

“Hij schoof het gordijntje van zijn draagkoets een beetje opzij en zei: ‘Voor míj houdt de weg hier op. Hierheen, soldaat. Er schuilt weinig fatsoen in wat je doet, maar zorg er in ieder geval voor dat je mijn hoofd er fatsoenlijk afhakt.’”

Aan mijn exemplaar te zien is zijn hoofd er inderdaad heel ‘fatsoenlijk’ afgehakt....