Cicero

Decamerone

Decamerone – Boccaccio

“Giovanni Boccaccio (Certaldo of Florence, 1313 – Certaldo, 21 december 1375) was een Florentijnse dichter, schrijver en humanist. Boccaccio balanceerde tussen twee werelden. In zijn vroege werken leunt hij nog volop aan bij de middeleeuwen, de ridderidealen en de hoofse literatuur die populair waren bij de adel. In zijn latere periode, onder meer onder invloed van zijn goede vriend Petrarca, hoort zijn werk bij de Italiaanse renaissance. Hij is vooral bekend voor zijn Decamerone, een raamvertelling met honderd verhalen, een werk dat bepalend was voor de Italiaanse prozaliteratuur en dat vandaag tot de belangrijkste werken uit de wereldliteratuur wordt gerekend.” Bron: Wikipedia

“Van de Florentijn Giovanni Boccaccio (1313-1375), grondlegger van het Italiaanse proza, geldt de 'Decamerone' als zijn hoofdwerk. Het is zo fris, levendig en realistisch geschreven, dat het nog steeds uitgegeven en gelezen wordt, in vele talen. Als inleiding beschrijft Boccaccio drastisch de pest in Florence in 1348, voor 7 jonge vrouwen en 3 jonge mannen reden om uit te wijken naar het platteland. Om de tijd goed door te komen vertelt ieder elke dag een verhaal. Geleerden hebben diepere achtergronden van deze amusante, deels scabreuze verhalen aangewezen, maar de sublieme uitbeelding van de menselijke hartstochten, ondeugden en zwakheden is al reden genoeg om ze te lezen. De mooie vertaling is van Frans Denissen uit 1982. Deze verzorgde uitgave bevat verder: (sobere) aantekeningen en een verhelderend 'Nawoord' van de deskundige Van Stipriaan. De reproducties in kleur van miniaturen uit een 15de-eeuws handschrift van een Franse vertaling zijn in deze herdruk vervallen; toegevoegd is een nawoord van Joyce Roodnat (6 p.). Gebonden, leeslint; kleine druk.” (Redactie)

Natuurlijk is dit boek bijzonder, alleen al omdat het uit de veertiende eeuw stamt, als een soort ‘vroegrijpe’ Europese literatuur. De Decamerone wordt vaak opgevat als de ‘aardse’ tegenhanger van de Divina Commedia van Dante, dat ongeveer een halve eeuw eerder geschreven werd. “Het was een voor de hand liggende vergelijking: telde de Decamerone niet honderd novellen, net als de Divina commedia uit honderd canto’s bestond, en speelde de Decamerone niet achtereenvolgens op drie locaties, analoog aan de tocht van de Hel, via de Louteringsberg naar het Paradijs bij Dante? (…) Het strak geordende hiernamaals van Dante was immers in veel opzichten het absolute tegendeel van de zinnelijke, zondige en chaotische mensenwereld van Boccaccio.” (René van Stipriaan in zijn nawoord bij de uitgave)

Inhoudelijk vind ik de Decamerone niet zo bijzonder. De meeste verhalen verlopen volgens eenzelfde ‘format’ of schema, en ook in de onderwerpen of thema’s zit weinig variatie. De opzet als raamvertelling is sprankelend, maar de pakweg 800 pagina’s uitwerking zijn wat mij betreft wat teveel van het goede. Het meest genoten heb ik van het ‘tiende verhaal van de zesde dag’, dat in de aanhef als volgt wordt samengevat:

“Broeder Ajuin belooft een aantal boeren dat hij hun een veer van de engel Gabriël zal tonen. Als hij in zijn koffertje echter houtskool aantreft, maakt hij hun wijs dat daarop Sint-Laurentius geroosterd is.” Dit verhaal is echt hilarisch qua opbouw en logica!