Cicero

Grenzeloos vogels kijken

Grenzeloos vogels kijken – Noah Strycker

“Alleen gedreven vogelaars zullen de uitdaging aangaan om een 'Big Year' uit te voeren: zoveel mogelijk verschillende vogelsoorten waarnemen in één jaar. Hetzij op lokaal, continentaal, dan wel wereldniveau. Met als uitdaging het verbreken van bestaande records. De queeste van bioloog Noah Strycker (1986), bekend van 'Dat gevederde ding' (2015), is een genoegen om te volgen. Met veel humor en details (uiteraard veel vogelnamen) beschreven. Ook zo, dat je al lezend benieuwd bent naar de volgende stap met alle daarbij horende gebeurtenissen en ontberingen, beschrijvingen van reizen en landschappen, mensen en talloze helpers. En als extra uitdaging het zonder aarzelen lezen van de meest vreemde vogelnamen, zoals de keralagoudborstbuulbuul. Zo kijk je mee over de schouder van deze reiziger bij zijn trektocht van 160.822 km naar vele landen. Met als resultaat 6042 ‘gescoorde' soorten (volgens een andere gehanteerde lijst 6144); inmiddels alweer gebroken door Arjan Dwarshuis met 6833 "hits'. Maar dit boek is er daarom niet minder aantrekkelijk door! Uiteraard wel vooral voor mensen die er van houden naar vogels te kijken (een groep die overigens steeds groter wordt). Bevat enkele vogelsilhouetten in grijs en een register op plaatsen, personen en bijzondere soorten.” (NBD/Biblion recensie)

Ik moest er even inkomen, maar toen werd ik toch ook meegetrokken in de reis- en ontdekkingsverhalen van deze ‘vogelaar’. Al blijf ik mijn vraagtekens houden bij het hele project van dat ‘big year’ vogels kijken. Aan de ene kant tonen dit soort ‘vogelliefhebbers’ zich zeer betrokken bij milieu en vogelpopulaties, maar aan de andere kant wordt even trots melding gemaakt van de 160.000 vliegkilometers die de auteur maakt voor zijn rondreis. Over de invloed van die vliegkilometers op zaken als klimaatverandering lees ik geen woord…

En als er ergens bij een (Noord-Amerikaans) meer een uitheemse vogel gesignaleerd wordt, dan wordt dit bericht zo snel verspreid dat iedere vogelaar uit de verre omtrek acuut naar dezelfde plek op weg gaat. De auteur beschrijft dit verschijnsel weliswaar (kort) als een vorm van waanzin, maar praat het in dezelfde zinsnede even makkelijk weer goed:

“… sta je automatisch in de reactiestand, die je verplicht je onmiddellijk in welke richting ook te haasten zodra zich een dwaalgast aandient. Ik heb niets tegen die manier van vogels kijken – ik doe niet anders – maar sommige critici vergelijken een dergelijk tijdverdrijf met achter de ambulance aan scheuren, en welbeschouwd is het een kwestie van afnemende meeropbrengst. Als je eenmaal alle algemene vogels in een bepaald gebied hebt gezien kost het veel meer werk en moeite om nieuwe te vinden.” (p.191)

NB. Een tip die ik de aankomende vogelaar niet wil onthouden: “Veldgidsen zijn bijna overal verkrijgbaar en hebben steeds vaker de vorm van een app. Het Cornell Lab of Ornithology heeft een app ontwikkeld, Merlin, die elke vogel die je fotografeert met een nauwkeurigheid van 80 procent determineert. Andere apps doen iets soortgelijks met zangvogels: houd je mobieltje omhoog en het herkent een onbekende zanger, als een soort Shazam.” (p.69)