Cicero - Het hout

Het hout

Het hout – Jeroen Brouwers

“Het zuidoosten van Nederland, de jaren vijftig van de twintigste eeuw, een mannenkloostergemeenschap met jongenspensionaat: broeder Bonaventura is hier getuige van seksueel misbruik, sadisme en vernedering van de jongens in het pensionaat door de kloosterlingen. Bonaventura doet zelf niet mee met de misdadige praktijken, maar zwijgt erover, net als iedereen. Maakt dit hem medeplichtig? Is het lafheid? Goed ontvangen, indringende roman over seksueel misbruik en misdadige praktijken binnen de rooms-katholieke kerk.” (Biblion redactie)

De titel is veelbetekenend:

“Spreekwoorden: (1914) Van 't houtje zijn, d.w.z. Roomsch-Katholiek zijn; eig. behooren tot degenen, die het kruishout, als teeken der verlossing, hoog vereeren.” (www.encyclo.nl) Daarmee verwijst ‘Het hout’ van de titel duidelijk naar dit ‘kruishout’, en daarmee naar katholiek geloof en instituties. Daarnaast echter ook heel direct naar de ‘katholieke’ praktijken in de jongenspensionaten, waar het hout een opvoedkundig strafgereedschap was waarmee gehoorzaamheid en discipline werd ingeramd bij de schooljongens.

Dat de in Het hout beschreven misstanden in dit soort instellingen schering en inslag waren, daar zal inmiddels niemand meer van opkijken. De uiteindelijke ‘oplossing’ van de hoofdpersoon – broeder Bonaventura – lijkt mij wat minder realistisch of op werkelijkheid gebaseerd. De schrijver bouwt hier echter wel een prachtig plot uit op, die deze roman uittilt boven de beschreven 'feiten'. Brouwers’ taalstijl fluctueert met beschreven situatie en handelende persoon. IJzersterk vind ik de aanklacht van de klooster-abt tegen Bonaventura, die een afspiegeling is van de talloze steekwoordachtige aantekeningen op een stapeltje losse papiertjes. Ik herken hierin mijn eigen notitiestijl op de ‘geeltjes’… En dat is maar één voorbeeld van schrijvers’ soepele aanpassing van stijl aan situatie.

« prev| top| next »

Wandelblogs

Iedere zaterdag (bijna) wandel ik in de omgeving van Utrecht. Door weer en wind, bij nacht en ontij (bij wijze van spreken). Dat komt niet doordat ik zo ondernemend ben, maar door het feit dat ik me in de zomer van 2012 heb aangesloten bij een wandelgroep. Heerlijk! Ik hoef niet alles zelf te plannen of te organiseren, maar vooral te zorgen dat ik op zaterdag bijtijds opsta en mij op het afgesproken uur bij de startlocatie meld. Die startplaats wisselt wekelijks, en daarmee uiteraard ook het wandeltraject.

Na verloop van tijd ben ik onderweg wat foto’s gaan maken, die ik achteraf – tezamen met een kort begeleidend commentaar - deel met mijn fellow-travellers. Sinds begin 2014 doe ik dit online, in de vorm van een soort weblog: mijn wandelblog. Omdat het voor mij elke keer weer een verrassing is waar ik zal lopen, moet ik ook mijn foto-onderwerpen ter plaatse (en in het voorbijgaan) als zodanig herkennen. Dat heeft wel iets van een wekelijkse ‘blind date’.

Het merendeel van mijn 'dates' bestaat uit “Utrechtse landschappen”, hoewel we ons af en toe ook buiten de regio wagen. Dat levert dan "Uitheemse landschappen" op, of - meer specifiek - "Kustlandschappen".

Op een gegeven moment ben ik van wandelgroep geswitcht. Vier jaar lang maakte ik deel uit van de wandelgroep LOOP, waarin ik met veel plezier gewandeld heb. Toen die groep dreigde te worden opgeheven heb ik met een aantal mede-lopers een soort 'doorstart' gemaakt. Sinds die tijd loop ik dus met de "Doorlopers".

Nu, na inmiddels meer dan 10 jaar wandelen, loop ik nog steeds met evenveel plezier. Alleen merk ik dat we - uiteraard - vaker dezelfde routes lopen. En dat mijn teksten en beelden bijgevolg in herhaling gaan vervallen. Dat is voor mij voldoende reden om niet alles wat ik loop nog in mijn 'wandelblog' te melden...

Sorry daarvoor.