Cicero

HhhH

HhhH – Laurent Binet

“De 'Beul van Praag' Reinhard Heydrich geldt als een van de meest wrede nazi's. Hij was hoofd van de Gestapo en de SD en leidde de Wannseeconferentie, waar tot de uitroeiing van alle joden werd besloten. Binet schreef een biografische roman over dit 'blonde beest' met als titel de bijnaam die de SS voor hem had bedacht: 'Himmlers Hirn heisst Heydrich' (in vertaling: “Himmlers hersens heten Heydrich”). Hij concentreert zich op de dodelijke aanslag die twee jonge verzetsstrijders op 27 mei 1942 in Praag op hem pleegden en die gruwelijke represailles tot gevolg had: twee dorpen werden volledig met de grond gelijk gemaakt, alle bewoners werden vermoord. Het interessante aan Binets boek is zijn reflectie op de verhouding feit en fictie in de geschiedschrijving. Die overwegingen leiden tot een modernistisch commentaar van de schrijver op zijn eigen praktijk. Zo creëert hij de mogelijkheid zonder de feiten geweld aan te doen op gemarkeerde plaatsen te 'fabuleren' over wat de bronnen niet verklappen. Binet doet dit met zo fascinerend veel literair talent dat het boek de 'kleine' prix Goncourt kreeg voor het beste debuut van 2010.” (Biblion recensie) 

Ik vind de stijl waarin HhhH geschreven is, het voorzichtig aftasten van de grens tussen waarheid en fictie om zo stapsgewijs via een soort concentrische cirkels tot een reconstructie van de (mogelijke) gebeurtenissen te komen, erg uitdagend. Toch had ik de neiging om het boek halverwege dicht te slaan en dit verder ook maar te negeren. De schrijver is naar mijn mening iets teveel met zichzelf (en zijn project) bezig, en dat vind ik inhoudelijk niet interessant genoeg om mijn aandacht honderden bladzijden lang vast te houden. De vaart is dan allang uit het verhaal, en mijn geduld met nog weer een uitweiding over de kenbaarheid van de feiten sterk tanende. Ik merk dat het onderwerp mij eigenlijk niet echt boeit… Wat mij betreft had het geheel een stuk bondiger verteld kunnen worden, omdat het verhaal toch eigenlijk vrij mager is.