Cicero

Jas van belofte

Jas van belofte – Jan Siebelink

Boekenweekgeschenk 2019. Ik las nooit iets van Siebelink, dus is dit mijn eerste kennismaking met de schrijver.

De hoofdpersoon van het verhaal (Arthur) is leraar Frans en daarnaast schrijver aan een grote roman over zijn vader. Die is op een dag de straat uit gefietst en verdwenen. Alleen zijn jas en fiets zijn teruggevonden. Voor de destijds elfjarige Arthur is dit een traumatische ervaring gebleven.

Het verhaal van de hoofdpersoon is als het ware ingebed in de beschrijving van het moment waarop deze getroffen wordt door een beroerte, die als een soort ‘inleiding’ aan het verhaal voorafgaat, tot aan zijn in de ‘epiloog’ gemelde overlijden in het ziekenhuis. Het verhaal zelf vangt aan op het moment dat Arthur als invalkracht Franse les gaat geven op een middelbare school. Daar krijgt hij een (vluchtige) relatie met een leerlinge (Caroline) uit de eindexamenklas. Op een bepaald niveau blijft die relatie gedurende het hele verhaal (en dus het verdere leven van de hoofdpersoon) in stand. Daarnaast is er de vaste relatie met zijn vrouw Lisette, maar ook die met een excentrieke poëzie-criticus, en met een (ook al) excentrieke schrijver die huist in een Amsterdamse kroeg. Die figuren schijnen te verwijzen naar bestaande (en voor ingewijden: herkenbare) personen die een belangrijke rol gespeeld hebben in het leven van de auteur.

Het verhaal is wat springerig, alsof de auteur te veel wil binnen het kleine kader van het novelle-formaat. Dat gaat naar mijn mening ten koste van stijl en diepgang. De personages komen (voor mij) nauwelijks tot leven, en de ‘plot’ doet nogal geforceerd aan, vooral doordat er (binnen dit kleine kader) zo vaak en uitdrukkelijk naar verwezen wordt: de dood van de hoofdpersoon Arthur als afspiegeling van de ‘ten hemel opneming’ van zijn vader indertijd. Dat is de wijze waarop Arthur diens verdwijning interpreteert. En alles verwijst dan weer naar het ‘echte’ leven, waarin de vader van de auteur Siebelink ook een soort godsdienstfanaat geweest schijnt te zijn. De auteur heeft een groot deel van zijn oeuvre op die vader gebaseerd (meen ik). 

Geen ‘wereldliteratuur’ wat mij betreft, een wat ‘houterig’ geschreven gelegenheidsvariant op een oud en vertrouwd thema van de schrijver. Maar buiten dat is het vlot leesbaar. Een echt ‘Boekenweekgeschenk’ derhalve, niet negatief bedoeld...