Kreupel hart

 

Anne Sexton - Kreupel hart

 

“Anne Sexton groeide op in Boston en was eind jaren veertig een tijdje fotomodel. In 1948 huwde ze Alfred Sexton, met wie ze twee dochters kreeg.

Vanaf 1954 leed Sexton, die eerder al anorexia-problemen had gehad, aan manische depressiviteit. Haar psychiater, Martin Theodore Orne, stimuleerde haar om poëzie te gaan schrijven. Ze volgde workshops aan de universiteit van Boston bij de dichters John Holmes en Robert Lowell en kreeg haar gedichten gepubliceerd in vooraanstaande tijdschriften als The New Yorker, Harpers Magazine en Saturday Review. Ze was bevriend met Sylvia Plath en WD Snodgrass, die beiden grote invloed hadden op haar werk. Haar bundels hadden in de jaren zestig veel succes. In 1967 won ze de Pulizer Prize voor haar bundel Live or Die (1966).

Sexton wordt als dichteres gerekend tot de “confessional poets”, sterk autobiografisch schrijvend, steeds sterk haar vrouwelijke identiteit benadrukkend, met blootlegging van de meest intieme details uit haar leven. “Poëzie moet pijn doen”, schreef ze zelf. Veel van haar gedichten gaan over waanzin en haar verblijf in psychiatrische inrichtingen. In voor die tijd schokkende bewoordingen en met snel wisselende, haast surrealistisch aandoende beeldspraak, beschreef ze verder relatie- en generatieproblemen, religieuze inzichten, maar ook lichamelijke processen als menstruatie en abortus. Na de zelfmoord van Sylvia Plath schreef ze ook steeds vaker over de vraag of dat ook voor haar niet de beste keuze zou zijn.

Sexton had vanaf 1956 al meerdere keren een suïcidepoging gedaan. Op 4 oktober 1974 had ze geluncht met schrijfster Maxine Kumin, ging naar huis, trok haar moeders bontjas aan en ging met een glas wodka in de garage zitten. Daar startte ze haar auto en stierf door koolmonoxide-vergiftiging.” (bron: Wikipedia)

 

“Ik moet voorgoed vergeten hoe het ene woord het andere

uitkiest, het andere zin geeft, tot ik iets krijg

dat ik had kunnen zeggen…

maar niet zei.”

(uit haar debuutbundel To Bedlam and part way back, 1960)

 

“Voor het laatst checkte ik uit

op één mei;

gediplomeerd in geestesziekten

met het akkoord van mijn therapeut,

het boek met al mijn rijmen,

mijn koffers en mijn schrijfmachine.”

(uit haar debuutbundel To Bedlam and part way back, 1960)

De verzamelbundel Kreupel hart is een uitgebreide bloemlezing uit de tien dichtbundels die Sexton tussen 1960 en 1978 publiceerde. Er staan veel intieme en aangrijpende gedichten in, vaak in directe alledaagse taal geschreven, maar regelmatig gelardeerd met mooie ‘poëtische’ vondsten zoals

 

“Een Canadese gans vliegt op,

opengespreid als een grijs suède overhemd,

snaterend met haar neus in de maartse wind.”

(uit All my pretty ones, 1962)

Ik vind Kreupel hart een indrukwekkende verzamelbundel, die bovendien nog mooi is uitgegeven en ook nog eens tweetalig, waardoor je de originele Engelse tekst naast de Nederlandse vertaling kunt lezen. Ik ben tevreden dat ik dit boek na jaren herontdekte in mijn boekenkast.

Veel gedichten van Anne Sexton – door haarzelf voorgedragen – zijn te vinden op YouTube, zoals bijvoorbeeld Music Swims Back To Me… 

Mooi is ook Peter Gabriel's song Mercy Street - For Anne Sexton in combinatie met Anne Sexton's voordracht van het gedicht All my pretty ones. Alleen is het jammer dat je de reclame niet kunt overslaan aan het begin van deze clip...