Cicero

Legende van een zelfmoord

David Vann - Legende van een zelfmoord

“Sterk literair debuut uit 2008 over de impact die de zelfmoord van zijn vader op het leven van de Amerikaanse schrijver (1966) heeft gehad. In vier gefictionaliseerde verhalen vertelt David Vann wat voor man zijn vader was, hoe het huwelijk van zijn ouders uitliep op een scheiding en hoe zijn vader zichzelf doodde. Ingebed tussen deze korte verhalen bevindt zich het hoogtepunt van het boek, een roman over een vader en zijn 13-jarige zoon Roy die zich terugtrekken op een onherbergzaam eiland in Alaska om er op eigen kracht te overwinteren. Ze zullen zich voeden met de vis die ze vangen en het wild dat ze schieten. Roy ontdekt dat zijn vader mentaal niet is opgewassen tegen de ontberingen die ze beleven. Dan gebeurt er iets vreselijks wat het hele verhaal doet kantelen en de lezer meesleurt in een hartverscheurend drama. Het verhaal bevat weergaloos mooie beschrijvingen van de ruige kust van Alaska: desolaat decor voor een hommage aan een vader die verdwaalde in zijn bestaan. Dit boek werd overladen met prijzen en lovende kritieken: 'unputdownable!' Niet neer te leggen!” (NDB/Biblion recensie)

Het vierde ‘verhaal’ uit deze bundel (van de zes, en niet  vijf, zoals in bovenstaande recensie gesuggereerd wordt) – Sukkwan Island – neemt ongeveer  tweederde van het boek in beslag, en heeft daarmee de omvang van een kleine roman. Het is een ronduit ijzingwekkend verhaal met een erg deprimerende sfeer. Ik heb me er een aantal keren toe moeten zetten om verder te lezen, zo erg. Maar de man (David Vann) kan wel schrijven, dat is zeker. En hij werkt zijn thema meedogenloos consequent uit, in een uiterst sobere stijl, die keihard aankomt.

Qua opbouw (en tot op zekere hoogte ook qua thema) toont deze ‘interne’ roman overeenkomsten met De vreemdeling van Albert Camus. Beide bestaan uit 2 delen, waarbij de dramatische climax ligt aan het einde van deel 1. Beide malen ook wordt die climax gevormd door een moord, waarna deel 2 handelt over de gevolgen daarvan voor de hoofdpersoon die zich daar ethisch voor moet verantwoorden.

Binnen het kader van de hele bundel vindt in het verhaal Sukkwan Island bovendien een rare (maar psychologisch gezien erg fraaie) omdraaiing plaats met betrekking tot de rol van slachtoffer. Om niet teveel van het verhaal te verklappen zal ik daar in deze context niet verder over uitweiden…

Tijdens het lezen van deze verhalenbundel schoot mijn ‘waardering’ voor het boek een aantal malen op en neer tussen “afschuwelijk” en “fantastisch”. In mijn eindoordeel houd ik het op 4 sterren: zeer de moeite waard.