Cicero

Ornithology

Ornithology – Anne Geene / Arjan de Nooy

Bij mijn afscheid (Waarvan? Wanneer?) kreeg ik onder meer een heerlijk tegendraads vogel-fotoboek, Ornithology:

“Ornithologie is de wetenschap die fysiologie, classificering, ecologie en gedrag van vogels bestudeert. Door hun alomtegenwoordigheid en vaak kleurrijke verschijning zijn ze een populair onderwerp van zowel studie als kunst – en van fotografie in het bijzonder. Met hun pseudo-wetenschappelijke aanpak verkennen jager-verzamelaars Geene en De Nooy de grenzen tussen deze disciplines en voegen een laag toe die zowel in de weergave als in de wetenschap van vogels meestal afwezig is: humor. Hun classificaties vormen een komisch resultaat van creatief en associatief denken, met in ieder hoofdstuk een verfrissende blik op vogels.

Geene en De Nooy manifesteren zich als vreemde vogels in de wereld van vogelfotografie, die gedomineerd wordt door mensen met een ‘klassieke’ esthetische blik. Veel vogels in hun foto’s zijn dood, andere zijn representaties, maar ook bouwmaterialen en uitwerpselen van vogels worden getoond. Met ‘Ornithology’ betreedt de vogelkunst een nieuw gebied. Het boek wordt ten zeerste aangeraden door Charles Darwin, Harper Lee, Humphrey Bogart, Charlie Parker, Woody Woodpecker, en vele anderen.” (Uitgeverstekst)

Deze ‘studie’ opent met een onderzoek naar de eerste foto van een vogel. Dat blijkt een houtduif te zijn, die te bespeuren valt in een foto van William Henry Fox Talbot (door de onderzoekers kortweg aangeduid als Henry Talbot), An oak tree in winter (1842-43).

Daarna wordt uitgebreid stilgestaan bij de beschrijvingen van vogels die Aristoteles opnam in zijn Historia Animalium (4^eeeuw v.C.). De illustraties hierbij bestaan uit (foto’s van) opgezette vogels uit de collectie van het Nationaal Historisch Museum Rotterdam.

En zo gaat het vele pagina’s lang door. Beschrijvingen, en vooral beeldmateriaal, gegroepeerd rond een aantal hoofd- en sub-thema’s. Zoals de inventarisatie van alle op de op 17 april 2015 tentoongestelde (schilder-)werken in het museum Mauritshuis te Den Haag. Ook thema’s als ‘camouflage’, ‘nestmaterialen’, ‘afkomst’ en ‘vogeltelling’ komen meer of minder uitgebreid aan bod. Een aantal daarvan zijn ronduit hilarisch (met name ‘reactiesnelheid’ en ‘territorium’), sommige indrukwekkend alhoewel (door mij) onbegrepen (‘sonograms’), en gezamenlijk geven de zeer diverse benaderingen van het onderwerp een vrij compleet beeld van de stand van vogelkunde hier te lande.

Het is mij opgevallen dat de consumptie van enige alcoholhoudende drank sterk bijdraagt in de waardering van dit onderzoeksverslag.